برای حمل و نقل کالاها در سطح دریا از وسایل نقلیه مختلفی استفاده میشود ، که یکی از آنها دوبه نام دارد .. این وسیله دارای سطحی کاملاً مسطح است و معمولاً برای جابهجایی کالاهای سنگین به کار میرود.
مزایا
1. دارای خن یا انبار است که امکان حفاظت از کالاها در برابر باد و باران را فراهم میکند، جلوگیری از آسیب به کالاها را تضمین میکند.
2. دارای موتور و موتورخانه است، بنابراین قادر به حرکت در سطح آب با نیروی خودش میباشد و به نیازی به نیروی محرکه خارجی ندارد.
3. بیشتر برای مسافتهای کوتاه مانند عبور از کانالها، دریاچهها و خلیجها استفاده میشود.
4. با ظرفیت حدوداً از ۴۰۰ تن شروع شده و تا چند هزار تن ادامه دارد.
5. ساخته شده از فلز با مقاومت بالا در برابر حوادث دریایی.
6. برای تخلیه بار، معمولاً از جرثقیل استفاده میشود، به ویژه برای جابهجایی کانتینرها درون دوبه.
7. دارای اتاق استراحت برای ناخدا که در سفرهای دریایی مزیت بزرگی دارد.
8. زمان پهلوگیری هر دوبه عوارض مربوط به خودش را پرداخت میکند، اما در صورت داشتن سایز بزرگ، مسئولیت پرداخت عوارض یک کشتی را نیز دارد.

کالاهایی که برای جابه جایی از این وسیله استفاده میکنند شامل موارد زیر میباشند.
انواع مختلف کانتینر
پالت ها
گونی
کارتن و …
اگر کالاهای شما حجیم و بزرگ نیست و به نوعی، خردهبار حساب میشوند و برای مقصد با مسافتهای کوتاه ارسال میشوند، بهتر است از بارج یا دوبه استفاده کنید؛ چرا که هم هزینه مناسبتری بابت حمل و نقل پرداخت میکنید و هم سرعت حمل و نقل و تحویل کالا به مقصد بیشتر خواهد شد.
لازم به ذکر است مهار بار باید بر اساس نیروهای استاتیکی و دینامیکی انجام شود. به عنوان مثال، طناب کشیده شده برای بستن بار اصلاً مناسب نیست. مناسبترین گزینه برای مهار بار، استفاده از زنجیر یا کابل فولادی است. همچنین فراموش نکنید، حتی لحظهای بدون استفاده از جلیقه نجات، بر روی بارج یا دوبه رفت و آمد نکنید.
از این وسیله برای حمل بارهای مختلفی استفاده میشود که با توجه به بار مورد نظر تیپ دوبه تغییر می کند
دوبه حمل مایعات
دوبه حمل خودرو و ماشین آلات
دوبه حمل غلات
ساخت دوبه
برای تولید این وسیله حمل و نقل، از دو روش سنتی و بلوکی بهره گرفته میشود.
در روش سنتی، که برای ساخت دوبههای کوچک مناسب است، ورقهای پهن ابتدا به یکدیگر اتصال پیدا کرده و سپس نبشها به این اتصالات جوش داده میشوند. در نهایت، این ورقها به فریمهای ساخته شده، متصل میشوند.
در روش بلوکی، دوبه از بلوکهای جداگانه ساخته میشود. این بلوکها ابتدا به صورت مجزا تکمیل میشوند و سپس به یکدیگر متصل میشوند. این روش نیاز به دقت بالا در تولید دارد، اما زمان ساخت را به شدت کاهش میدهد. توجه به جزئیات در هنگام تولید حائز اهمیت است تا بلوکها در زمان اتصال به یکدیگر به خوبی هماهنگ شوند.
مزایای استفاده از دوبه
1. برخی دوبهها دارای انبارهای مخصوصی هستند که برای حمل کالا بسیار مناسب است، این انبارها کالاها را در برابر باد و باران حفاظت میکنند.
2. برای مسافتهای کوتاه مانند عبور از کانالها و دریاچهها قابل استفاده است.
3. ظرفیت هر دوبه حدوداً از 20 تن تا چند هزار تن میباشد.
4. ساخته شده از فلز با مقاومت بالا در برابر حوادث دریایی.
5. برای تخلیه بار، از جرثقیلهای مخصوص استفاده میشود، به خصوص برای جا به جایی کانتینرهای روی دوبه.
6. هزینه حمل و نقل با دوبه نسبت به حمل و نقل با کشتی ارزانتر است، به ویژه برای کالاهای خردهبار.
تأثیرات دوبه یا بارج بر صادرات و واردات
1.کاهش هزینه حمل و نقل:
- استفاده از دوبه یا بارج میتواند به کاهش هزینههای حمل و نقل منجر شود، زیرا این وسایل معمولاً برای مسافتهای کوتاه و حمل کالاهای خردهبار بهینهسازی شدهاند.

2. ارتقاء ظرفیت حمل:
- دوبهها و بارجها از ظرفیت حمل بالایی برخوردارند که این امکان را فراهم میکند تا حجم بیشتری از کالاها به مقصد حمل شود، این موضوع میتواند به افزایش حجم صادرات و واردات کمک کند.
3.تسهیل در حمل کالاهای حساس به زمان:
- برای کالاهایی که نیاز به حمل سریع و کارآمد دارند، دوبه و بارج میتوانند گزینه مناسبی باشند و این امر به تسریع در صادرات و واردات کمک میکند.
4. مناسب برای حمل کالاهای حجیم و سنگین:
- از آنجا که دوبه و بارج دارای ظرفیت بالا برای حمل کالاهای سنگین هستند، این وسایل میتوانند به تسهیل در حمل و نقل کالاهای حجیم و سنگین کمک کنند.
5.حفاظت از کالاها:
- وجود انبارهای مخصوص در برخی از دوبهها، کالاها را در برابر عوامل آب و هوایی حفاظت میدهد و از آسیبهای ناشی از شرایط جوی جلوگیری میکند.
6.کاهش آلودگی:
- استفاده از وسایل حمل و نقل دریایی مانند دوبه و بارج، میتواند در کاهش آلودگی ناشی از حمل و نقل زمینی موثر باشد.
7. تأثیرات زیستمحیطی:
- هرچند که حمل و نقل دریایی تأثیرات مثبتی بر زیستمحیطی دارد، اما نیاز به توجه به مسائل مانند تاثیرات نفتکشها بر محیط زیست و حوادث دریایی وجود دارد.
در کل، استفاده از دوبه و بارج میتواند تأثیرات مثبتی بر حمل و نقل بینالمللی کالاها، به ویژه در مسافتهای دریایی بلند، داشته باشد.
نوع محصولات، مسافت حمل، و نیازهای حمل و نقل
استفاده از دوبه یا بارج بستگی به نوع محصولات، مسافت حمل، و نیازهای حمل و نقل دارد.
1.صادرات و واردات حجیم:
- در صورتی که محصولات حجیم و حاوی حجم زیادی باشند، استفاده از دوبه یا بارج به عنوان وسیله حمل و نقل مناسب میتواند باشد. مثالهایی از این دسته محصولات شامل فلزات، مواد معدنی، چوب، و محصولات حجیم دیگر میشود.
2. کالاهای خردهبار:
- برخی از دوبهها و بارجها برای حمل کالاهای خردهبار که به دلیل حجم کمتر خود به حمل زیادی نیاز ندارند، مورد استفاده قرار میگیرند. مثالها ممکن است شامل محصولات الکترونیکی، لوازم خانگی، یا کالاهای سبک باشد.
3.کالاهای زمانحساس:
- در صورت نیاز به حمل کالاهای زمانی که نیاز به تحویل سریع دارند، دوبه و بارج نیز میتوانند گزینههای مناسبی باشند.
4. کالاهای با ارزش افزوده زیاد:
- برای کالاهایی که ارزش افزوده زیادی دارند و نیاز به حفاظت از آنها در مسافرت داریم، استفاده از وسایل دریایی مانند دوبه و بارج میتواند مناسب باشد.
در هر صورت، تصمیم نهایی بر اساس نوع محصول، مقصد، زمان تحویل، و هزینههای حمل و نقل باید گرفته شود.